Κορωνοϊός: Προς μία νέα εποχή αβεβαιότητας; - Γράφει η Μαρία Σαραλιώτου:

Γράφει η Δικηγόρος Μαρία Σαραλιώτου

Τις τελευταίες εβδομάδες ολόκληρος ο πλανήτης βιώνει μία πρωτόγνωρη κατάσταση, εξαιτίας της ραγδαίας εξάπλωσης του ιού covid-19, γνωστότερου στην Χώρα μας ως κορωνοΪού,ο οποίος έχει προσβάλλει έως και αυτήν  την ώρα περίπου 500.000 άτομα παγκοσμίως, προκαλώντας 22.000 θανάτους έως την στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, με τις Ιταλία και Ισπανία πλέον να έχουν τους περισσότερους  νεκρούς, ξεπερνώντας ακόμη και την χώρα προέλευσης του ιού, την Κίνα, ενώ άσχημα εξελίσσεται η κατάσταση σε ΗΠΑ και Βρετανία. 



Ο ιός δεν κάνει καμία διάκριση, προσβάλλοντας ακόμη και αρχηγούς κρατών, όπως τον Άγγλο Πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, αλλά και διάσημους ηθοποιούς( όπως ο Τομ  Χανκς) καθώς και καλαθοσφαιριστές του ΝΒΑ, δημιουργώντας ένα σκηνικό βγαλμένο από σενάριο επιστημονικής φαντασίας, καθώς σε πολλές χώρες του κόσμου έχει επιβληθεί μερική ή πλήρης απαγόρευση κυκλοφορίας, με αποτέλεσμα σήμερα να βρίσκονται σε καραντίνα περίπου 3 δις άνθρωποι.

Πέρα από τις δυσάρεστες συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία, η εξάπλωση του κορωνοϊού,   έχει παραλύσει και την παγκόσμια οικονομία, διότι ο φόβος της πανδημίας έχει επιφέρει ένα κλίμα αβεβαιότητας στις διεθνείς χρηματαγορές το οποίο προκαλείται κυρίως από τον περιορισμό των διακρατικών εμπορικών συναλλαγών, δεδομένου ότι πολλά κράτη έχουν σταματήσει τις εισαγωγές και τις εξαγωγές εμπορικών ειδών, λόγω του φόβου μετάδοσης του ιού αλλά και από την αναστολή μεγάλων επενδυτικών εγχειρημάτων. Επιπλέον, η επιβολή  δραστικών περιορισμών  από τις κυβερνήσεις πολλών χωρών, στις διασυνοριακές μετακινήσεις των ανθρώπων, έχουν επιφέρει σοβαρότατο οικονομικό πλήγμα στους τομείς του τουρισμού (ξενοδοχειακών μονάδων) αλλά και στον τομέα των αερομεταφορών. Ακόμη και ο αθλητισμός δεν έμεινε ανεπηρέαστος, καθώς ο φόβος της πανδημίας οδήγησε στην αναβολή των Ολυμπιακών Αγώνων του Τόκυο, που επρόκειτο να διεξαχθούν τον Ιούλιο αλλά και άλλων σημαντικών ποδοσφαιρικών διοργανώσεων (EURO 2020, Champions league, Europa league κτλ).

Η κακή κατάσταση της παγκοσμίου οικονομίας επιβεβαιώνεται και από την πρόσφατη έκθεση του ΔΝΤ, στην οποία γίνεται λόγος για επικειμένη οικονομική ύφεση, χειρότερη από αυτήν  του 2008, η οποία θα αναγκάσει πολλές χώρες να προσφύγουν σε προγράμματα πιστοληπτικής στήριξης, καθώς η δημοσιονομική τους κατάσταση θα χειροτερεύσει λόγω της μείωσης των δημοσιονομικών τους εσόδων, καθώς πολλές χώρες βασίζουν το ΑΕΠ τους στις εξαγωγές αλλά και στην βιομηχανική παραγωγή, η οποία όμως έχει ανασταλεί σε μεγάλο βαθμό, εξαιτίας της γενικότερης κατάστασης. Δυσάρεστες θα είναι και οι εξελίξεις στις εργασιακές σχέσεις , με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εργασίας  ΝΑ προβλέπει ότι θα χαθούν περισσότερες από 20.000.000 θέσεις εργασίας, λόγω μαζικών περικοπών αλλά και κλεισίματος επιχειρήσεων, γεγονός που θα έχει σοβαρές συνέπειες στην κοινωνική συνοχή, την ενδεχόμενη δημιουργία  κοινωνικών συγκρούσεων, αλλά και την εμφάνιση  πολιτικών σχηματισμών, με ακραίο πολιτικό λόγο.

Ιδιαίτερους κλυδωνισμούς αναμένεται να δεχτεί η Ευρωζώνη, με την Ιταλική και την Ισπανική οικονομία να έχουν δεχθεί τα μεγαλύτερα πλήγματα, λόγω της ραγδαίας εξάπλωσης του ιού στις χώρες αυτές και της επιβολής γενικής απαγόρευσης κυκλοφορίας. Σοβαρή ύφεση αναμένεται , επίσης στην Γαλλία  και την Γερμανία , με πολλές αυτοκινητοβιομηχανίες αλλά και μικρομεσαίες επιχειρήσεις (καφετέριες , εστιατόρια) να έχουν αναστείλει την λειτουργία τους. Ήδη μελετώνται λύσεις για την οικονομική ενίσχυση των κρατών μελών και την εξασφάλιση της ρευστότητας μέσω της έκδοσης ενός Ευρω ομολόγου.

Στην χώρα μας ευτυχώς, τα κρούσματα είναι μειωμένα, σε σύγκριση με την υπόλοιπη Ευρώπη , με 1061 κρούσματα και 35 θανάτους , έως τώρα. Αυτό οφείλεται στην έγκαιρη λήψη μέτρων από την Ελληνική κυβέρνηση , η οποία επέβαλε απαγόρευση των άσκοπων μετακινήσεων των πολιτών από τις 6 π.μ. της προηγούμενης Δευτέρας, 23 Μαρτίου έως την 6η Απριλίου του 2020, αποσκοπώντας στην περαιτέρω εξάπλωση του κορωνοϊού. Πλέον, η μετακίνηση ων πολιτών επιτρέπεται μόνο για συγκεκριμένους λόγους και γίνεται με την υπογραφή ειδικού εγγράφου (Βεβαίωση μετακίνησης πολιτών), με αποστολή sms στον αριθμό 13033 της πολιτικής προστασίας ‘η με χειρόγραφη δήλωση σε λευκό χαρτί. Τυχόν παραβίαση της απαγόρευσης κυκλοφορίας επιφέρει διοικητικές κυρώσεις ( επιβολή προστίμου 150 ευρώ ) αλλά και την επιβολή ποινών , βάσει του άρθρου 285 ΠΚ, οι οποίες ξεκινούν από τρία χρόνια, για την περίπτωση παραβίασης και διασποράς του κορωνοϊού φτάνουν έως και την ποινή της ισόβιας κάθειρξης ,εάν η παραβίαση της απαγόρευσης κυκλοφορίας προκαλέσει την διασπορά του κορωνοϊού και επιφέρει τον θάνατο περισσότερων του ενός ατόμων. Φυσικά, η  έως τώρα ήπια εξάπλωση δεν αποτελεί λόγο για εφησυχασμό και όλοι οι ειδικοί συνιστούν αυξημένη προσοχή. Ευχή όλων μας είναι να αρχίσει να σταθεροποιείται ο αριθμός των κρουσμάτων και οι συνάνθρωποι μας που προσεβλήθησαν από τον ιό να αναρρώσουν γρήγορα.
Πέρα από τον περιορισμό των κρουσμάτων και των απωλειών από την πανδημία,  είναι εξίσου σημαντικό για την χώρα μας , να προετοιμαστεί για την επόμενη μέρα μετά την λήξη της πανδημίας. Κατά τόσο η κυβέρνηση όσο και η Ελληνική κοινωνία στο σύνολο της θα βρεθούν αντιμέτωπες με μία σειρά από προκλήσεις, τόσο σε οικονομικό όσο και σε επίπεδο κοινωνικής συνοχής, δεδομένου ότι με το σχεδόν το σύνολο των επιχειρήσεων να έχουν αναστείλει την λειτουργία τους και χιλιάδες συμβάσεις εργασίας να τελούν σε αναστολή, ο κίνδυνος για αλυσιδωτά λουκέτα και δεκάδες απολύσεις μετά την λήξη της πανδημίας είναι ορατός , διότι πολλές επιχειρήσεις πιθανότατα δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τις οικονομικές απώλειες αυτής περιόδου. Σοβαρά προβλήματα θα αντιμετωπίσουν και όλοι οι κλάδοι των ελευθέρων επαγγελματιών, λόγω της διαφαινόμενης έλλειψης ρευστότητας στην αγορά.  Ως αποτέλεσμα, θα υπάρξει αναμφίβολα μία περίοδος ύφεσης στην Ελληνική οικονομία, καθώς τα δημοσιονομικά έσοδα θα μειωθούν. Ας μην ξεχνάμε την διαρκή ένταση που υπάρχει στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις αλλά και το διαρκές πρόβλημα των μεταναστευτικών ροών, τα οποίο εκμεταλλεύεται προς ίδιον όφελος η γειτονική χώρα, γεγονότα που επιτείνουν την αβεβαιότητα στην χώρα αλλά και δυσχεραίνουν τυχόν προσπάθειες ανάκαμψης στο μέλλον.

Επιβάλλεται λοιπόν να παρθούν μέτρα στήριξης όλων των επαγγελματικών κλάδων αλλά και των υπαλλήλων αλλά και να δοθεί οικονομική ενίσχυση προς όλες τις πληττόμενες επιχειρήσεις που ανέστειλαν την λειτουργία τους, με σκοπό να αποφευχθεί το χειρότερο σενάριο, δηλαδή η πλήρης αποσύνθεση της ήδη εύθραυστης Ελληνικής οικονομίας. Ταυτόχρονα, θα ήταν καλό να ενισχυθεί το κοινωνικό κράτος , στο μέτρο που είναι δημοσιονομικά δυνατό, αλλά και να δοθούν κίνητρα στις επιχειρήσεις να κρατήσουν τους υπαλλήλους τους, όπως η μείωση των εργοδοτικών εισφορών. Ήδη η κυβέρνηση εξήγγειλε μία πρώτη δέσμη μέτρων, που αφορούν την χορήγηση ενός επιδόματος ύψους 800 ευρώ προς όλες τις επιχειρήσεις που ανέστειλαν την λειτουργία τους, αλλά και στους εργαζόμενους των οποίων  οι συμβάσεις ανεστάλησαν με την ταυτόχρονη αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Στα μέτρα στήριξης θα ενταχθούν και οι ελεύθεροι επαγγελματίες που έχουν πληγεί από αυτήν την πρωτοφανή κατάσταση. Φυσικά, αυτό θα είναι μόνο η αρχή, καθώς αυτή η κατάσταση θα διαρκέσει αρκετό διάστημα.

Σε γενικές γραμμές, τόσο η χώρα μας όσο και ο υπόλοιπος πλανήτης βρίσκονται ενώπιων μιας πρωτοφανούς κατάστασης, για την οποία κανείς δε ξέρει πόσο θα διαρκέσει και σε τι βαθμό θα επεκταθεί ο ιός , διότι η πανδημία είναι σε πλήρη εξέλιξη και δεν έχει βρεθεί  ακόμη κάποιο εμβόλιο ή φαρμακευτική αγωγή που να αντιμετωπίζει αποτελεσματικά τον κορωνοϊό. Ίσως , όμως αυτή η δοκιμασία να αποτελέσει μία αφορμή για να συνειδητοποιήσουμε πως, εμπρός στον ιό όλοι είμαστε ίσοι , να επιδείξουμε μεγαλύτερη αλληλεγγύη προς τους συνανθρώπους μας και να βοηθήσουμε τον εαυτό μας αλλά και του άλλους.

Μαρία Σαραλιώτου - Δικηγόρος