Ανοιχτή πληγή για την Ελλάδα η ελευθερία του Τύπου - Στις 3 χειρότερες θέσεις της ΕΕ το 2024

Στις 3 χειρότερες θέσεις της ΕΕ το 2024

Οπως αναφέρει η έκθεση, η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα έχει υποστεί συστημική κρίση από το 2021.

«Προβληματική» χαρακτηρίζεται η Ελλάδα όσον αφορά την ελευθερία του Τύπου το 2024, παρά το γεγονός ότι ανέβηκε στην 88η θέση (από την 107η το 2023) στη σχετική παγκόσμια κατάταξη, σύμφωνα με το World Press Freedom Index για το 2024, που συνέταξαν και δημοσίευσαν σήμερα οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (RSF). 

Η χώρα μας, κατατάσσεται μεταξύ 180 χωρών στην 88η θέση και στις τρεις χειρότερες της ΕΕ, μαζί με την Ουγγαρία και τη Μάλτα.

Οπως αναφέρει η έκθεση, η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα έχει υποστεί συστημική κρίση από το 2021. Το σκάνδαλο των υποκλοπών δημοσιογράφων από την Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών (ΕΥΠ) δεν έχει ακόμη διαλευκανθεί, όπως και η υπόθεση της δολοφονίας του βετεράνου αστυνομικού ρεπόρτερ Γιώργου Καραϊβάζ το 2021. Οι διαδικασίες SLAPP είναι συχνές και ένας δημοσιογράφος καταδικάστηκε αυθαίρετα για διασπορά ψευδών ειδήσεων το 2023, τονίζει.

Η αξιολόγηση της Ελλάδας:

Πολιτικός δείκτης: 101η θέση (100ή το 2023)

Οικονομικός δείκτης: 123η θέση (134η το 2023)

Νομικός δείκτης: 76η θέση (92η το 2023)

Κοινωνικός δείκτη: 120η θέση (130η το 2023)

Δείκτης ασφαλείας: 59η θέση (91ή το 2023)

Καλύτερες και χειρότερες χώρες

Η συνολική πτώση του πολιτικού δείκτη επηρέασε την κορυφαία τριάδα του Παγκόσμιου Δείκτη Ελευθερίας του Τύπου. Η Νορβηγία, που εξακολουθεί να βρίσκεται στην πρώτη θέση, είδε πτώση στην πολιτική της βαθμολογία, και η Ιρλανδία (8η), όπου οι πολιτικοί έχουν υποβάλει τα μέσα ενημέρωσης σε δικαστικό εκφοβισμό, έχει παραχωρήσει την ηγετική της θέση στην Ευρωπαϊκή Ένωση στη Δανία (2η), ακολουθούμενη από τη Σουηδία (3η).

Οι τρεις ασιατικές χώρες που βρίσκονταν στον πάτο του περσινού Δείκτη - το Βιετνάμ, η Κίνα και η Βόρεια Κορέα - παραχώρησαν τις θέσεις τους σε τρεις χώρες των οποίων η πολιτική βαθμολογία έπεσε κατακόρυφα: Το Αφγανιστάν (πτώση 44 στην πολιτική κατάταξη), το οποίο διώκει αδιάκοπα τους δημοσιογράφους από τότε που οι Ταλιμπάν επέστρεψαν στην εξουσία, η Συρία (πτώση 8 στην πολιτική κατάταξη) και η Ερυθραία (πτώση 9 στην πολιτική κατάταξη), η οποία είναι πλέον τελευταία τόσο στην πολιτική όσο και στη συνολική κατάταξη. Οι δύο τελευταίες χώρες έχουν μετατραπεί σε ζώνες ανομίας για τα μέσα ενημέρωσης, με αριθμό ρεκόρ δημοσιογράφων που κρατούνται, αγνοούνται ή κρατούνται όμηροι.

H ακτινογραφία

Η περιοχή της Μέσης Ανατολής είναι αυτή με τη χειρότερη βαθμολογία. Ακολουθεί η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, όπου η δημοσιογραφία ασφυκτιά υπό τις αυταρχικές κυβερνήσες. Στην Αφρική, σχεδόν οι μισές χώρες βρίσκονται σε «δύσκολη» κατάσταση.

Οι χώρες όπου η ελευθερία του Τύπου είναι «καλή» βρίσκονται στην Ευρώπη, και πιο συγκεκριμένα εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η Ιρλανδία υποχώρησε από τις τρεις πρώτες χώρες του Δείκτη, τη θέση της πήρε η Σουηδία, ενώ η Γερμανία βρίσκεται πλέον στην πρώτη δεκάδα.

Η ελευθερία του Τύπου δοκιμάζεται στην Ουγγαρία, τη Μάλτα και την Ελλάδα, τις τρεις χώρες της ΕΕ που βρίσκονται στις χαμηλότερες θέσεις, αναφέρει η έκθεση.

Ανατολικότερα στην Ευρώπη, οι συνθήκες για την άσκηση της δημοσιογραφίας επιδεινώνονται λόγω της κλίμακας της παραπληροφόρησης και της λογοκρισίας των μέσων ενημέρωσης που κατηγορούνται ψευδώς για υπονόμευση της εθνικής ασφάλειας ή της τρομοκρατίας.

Αυτό συμβαίνει στη Ρωσία (162η θέση), τη Λευκορωσία (167η θέση) και το Τουρκμενιστάν (175η θέση).

Στην αμερικανική ήπειρο, η αδυναμία των δημοσιογράφων να καλύψουν θέματα που σχετίζονται με το οργανωμένο έγκλημα, τη διαφθορά ή το περιβάλλον, υπό το φόβο αντιποίνων, αποτελεί μείζον πρόβλημα. Το ποσοστό των χωρών των οποίων η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως «ικανοποιητική» έχει μειωθεί δραστικά από 36% το 2023 σε 21% το 2024.

Μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές δυνάμεις του κόσμου, οι Ηνωμένες Πολιτείες, έχει πέσει δέκα θέσεις.

Σχεδόν σε όλες τις χώρες της Νότιας Αμερικής, η κατάσταση της ελευθερίας του Τύπου είναι πλέον «προβληματική». Το Μεξικό εξακολουθεί να είναι η πιο επικίνδυνη χώρα για τους δημοσιογράφους, με 37 δολοφονίες από το 2019.

Η υποσαχάρια Αφρική επηρεάστηκε πολύ από την πολιτική βία κατά τη διάρκεια των εκλογών του 2023. Πάνω από το 8% των αφρικανικών χωρών - διπλάσιες από το 2023 - βρίσκονται στο «κόκκινο». Η Νιγηρία, το Τόγκο και η Μαδαγασκάρη επλήγησαν από κύματα καταστολής των δημοσιογράφων.

Στην περιοχή Ασίας-Ειρηνικού - τη δεύτερη πιο δύσκολη περιοχή στον κόσμο για είναι κάποιος δημοσιογράφος - πέντε χώρες συγκαταλέγονται στις δέκα πιο επικίνδυνες χώρες του κόσμου για τους εκπροσώπους των μέσων ενημέρωσης: Μιανμάρ (171η θέση), Κίνα (172η θέση), Βόρεια Κορέα (177η θέση), Βιετνάμ (174η θέση) και Αφγανιστάν (178η θέση).

Όμως, σε αντίθεση με πέρυσι, καμία από τις χώρες της περιοχής δεν βρίσκεται στην πρώτη 15άδα του δείκτη.

Στη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική, η κατάσταση είναι «πολύ σοβαρή» σχεδόν στις μισές χώρες. Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι στις άλλες οκτώ χώρες που βρίσκονται στην κόκκινη ζώνη του χάρτη: Υεμένη, Σαουδική Αραβία, Ιράν, Παλαιστίνη, Ιράκ, Μπαχρέιν, Συρία και Αίγυπτος.

Η Παλαιστίνη, κατεχόμενη και βομβαρδιζόμενη από τον ισραηλινό στρατό και η πιο θανατηφόρα χώρα για τους δημοσιογράφους, βρίσκεται επίσης στον πάτο του Δείκτη.

Το Κατάρ είναι πλέον η μόνη χώρα της περιοχής όπου η κατάσταση δεν χαρακτηρίζεται ούτε ως «δύσκολη» ούτε ως «πολύ σοβαρή».

Σε όλες τις περιοχές του κόσμου, οι επερχόμενες εκλογές προμηνύουν πολύ ισχυρή πίεση στους δημοσιογράφους, καταλήγει η έκθεση.