Ελεύθεροι επαγγελματίες: Πού μειώνεται το ελάχιστο εισόδημα και ποιες νέες εξαιρέσεις φέρνει ο προϋπολογισμός 2026

Πού μειώνεται το ελάχιστο εισόδημα και ποιες νέες εξαιρέσεις φέρνει ο προϋπολογισμός 2026

Ελάφρυνση στο ελάχιστο εισόδημα των ελευθέρων επαγγελματιών φέρνει ο προϋπολογισμός 2026, με μείωση 50% του τεκμαρτού ορίου σε μικρούς οικισμούς και τριετή πλήρη εξαίρεση για τις νέες μητέρες. Τα μέτρα είναι στοχευμένα και αφορούν αποκλειστικά όσους υπάγονται στον μηχανισμό ελάχιστου εισοδήματος.

Η πρώτη ομάδα είναι οι ελεύθεροι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε μικρούς οικισμούς εκτός Αττικής. Για όσους έχουν έδρα σε χωριά έως 1.500 κατοίκους, το ελάχιστο εισόδημα που χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό του φόρου μειώνεται κατά 50%, ανεξάρτητα από το αντικείμενο δραστηριότητας. Αυτό σημαίνει ότι ο φορολογικός πήχης κάτω από τον οποίο δεν μπορεί να πέσει ο δηλωμένος τζίρος και κέρδος, διαμορφώνεται πλέον στο μισό σε σχέση με το γενικό καθεστώς.

Ακόμη πιο διευρυμένη είναι η ζώνη εφαρμογής για ορισμένες περιοχές της χώρας. Στον Έβρο, στη Δυτική Μακεδονία και σε δήμους της Μακεδονίας, της Θράκης και της Ηπείρου που εφάπτονται στα σύνορα, το όριο των 1.500 κατοίκων ανεβαίνει στους 1.700. Έτσι, περισσότεροι ελεύθεροι επαγγελματίες σε ακριτικές περιοχές μπαίνουν στη ρύθμιση της μείωσης 50% στο ελάχιστο εισόδημα, καθώς περισσότερα χωριά πιάνουν το πληθυσμιακό κριτήριο.

Στο ίδιο καθεστώς εντάσσονται ρητά και τα σχολικά κυλικεία. Οι εκμεταλλευτές κυλικείων σε σχολικές μονάδες θεωρούνται ελεύθεροι επαγγελματίες για τον συγκεκριμένο μηχανισμό και απολαμβάνουν επίσης τη μείωση 50% στο ελάχιστο εισόδημα, υπό τις ίδιες γεωγραφικές προϋποθέσεις. Στόχος είναι να ληφθούν υπόψη τα περιορισμένα περιθώρια τζίρου σε μικρά σχολεία της περιφέρειας.

Η δεύτερη παρέμβαση αφορά τις νέες μητέρες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα. Για αυτές προβλέπεται πλήρης εξαίρεση από τον μηχανισμό του ελάχιστου εισοδήματος για τρία φορολογικά έτη, δηλαδή για το έτος γέννησης του παιδιού και για τα δύο επόμενα. Στο διάστημα αυτό, ο φόρος εισοδήματος δεν θα υπολογίζεται πάνω σε κάποιο κατώφλι ελάχιστου εισοδήματος, αλλά αποκλειστικά με βάση τα πραγματικά κέρδη που δηλώνονται.

Στην πράξη, μια αυτοαπασχολούμενη που αποκτά παιδί μέσα στο 2026 δεν θα κυνηγιέται από το ελάχιστο εισόδημα μέχρι και τις δηλώσεις του 2029, κάτι που διευκολύνει την προσωρινή μείωση τζίρου ή και τη διακοπή εργασιών λόγω μητρότητας. Μαζί με τη μείωση 50% για μικρούς οικισμούς, το πακέτο των παρεμβάσεων για τους ελεύθερους επαγγελματίες έχει σχετικά μικρό δημοσιονομικό κόστος, γύρω στα 10 εκατ. ευρώ τον χρόνο, αλλά είναι πολύ στοχευμένο σε περιοχές με χαμηλή οικονομική δραστηριότητα και σε μια ειδική κατηγορία, τις νέες μητέρες.