 |
| Διαβαστε το αφιέρωμα |
Η Ροζαλία Γαβριηλίδου στην πρώτη της εκπομπή στον life 106.3, που μεταδίδεται κάθε Τρίτη βράδυ από τις 8 έως τις 10, ασχολήθηκε με το τραινάκι της Καρατζόβας, αναδιπλώνοντας την ιστορία του, προκαλώντας συναισθήματα νοσταλγίας για τους παλαιότερους και γνώσεις για τους νεότερους.
Είναι η εκπομπή «ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ» που φιλοδοξεί να σας κρατάει συντροφιά κάθε εβδομάδα, την ίδια μέρα και ώρα με διαφορετικά ενδιαφέροντα θέματα και πολλή μουσική.
Το θέμα της εβδομάδας αυτής, παραθέτουμε παρακάτω για τους αναγνώστες μας
ΤΟ ΤΡΕΝΟ ΤΗΣ ΚΑΡΑΤΖΟΒΑΣ
Το «Τρένο της Καρατζόβας» ή «Ντεκοβίλ», κατασκευάστηκε το 1916, στην περιοχή της Αλμωπίας, γιατί προέκυψαν οι ανάγκες μετακίνησης και εφοδιασμού των στρατευμάτων της Αντάντ (Entente Cordiale). Ονομάστηκε έτσι από τον εφευρέτη του, Paul Decauville (1946-1922), ο οποίος κατασκεύασε τον πρώτο φορητό σιδηρόδρομο με δυνατότητα λύσης, μεταφοράς και επανασυναρμολόγησης.
Ας αναφερθούμε λοιπόν με περισσότερες λεπτομέρειες για την αγαπημένη ανάμνηση πολλών κατοίκων της περιοχής μας.
Το τρένο της Καρατζόβας δημιουργήθηκε στον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο για καθαρά πολεμικούς σκοπούς. Η κατάσταση των συγκοινωνιών στη Μακεδονία ήταν απελπιστική. Το ελληνικό κράτος μετά την απελευθέρωση των περιοχών αυτών το 1912 από το τουρκικό ζυγό, δεν ήταν δυνατόν να προλάβει να κατασκευάσει αλλά ούτε καν να βελτιώσει τις συγκοινωνίες που υπήρχαν μέχρι τότε. Έτσι τα Αγγλο- Γαλλικά στρατεύματα κατασκευάζουν δρόμους και συγκοινωνίες για τον ανεφοδιασμό τους, με αποτέλεσμα να κατασκευαστεί ένα πυκνό οδικό δίκτυο, όπως και τοπικές σιδηροδρομικές γραμμές πλάτους 60 εκατοστών (DECAUVILEE).
Μία τέτοια σιδηροδρομική γραμμή, πολύ γερά κατασκευασμένη με λίθινη υποδομή πλάτους 60 εκατ., είχε ως αφετηρία τη Σκύδρα και έφτανε στην Αριδαία δια μέσου της κοιλάδας του Μογλενίτσα. Στρώθηκε από σέρβους στρατιώτες. Τον Ιούνιο του 1916 επεκτείνεται από τη Σκύδρα μέχρι την Κωστούριανη (Ξιφιανή ) από Σέρβους σκαπανείς και τον Σεπτέμβριο του ίδιου έτους στέλνεται νέα απόφαση για την επέκταση της γραμμής από την Κωστούριανη ( Ξιφιανή ) μέχρι την Αριδαία.
Τον Οκτώβριο του 1916 προεκτείνεται 7,5 χιλ. βορειοδυτικότερα από την Αριδαία μέχρι το Μπάχοβο (σημερινοί Πρόμαχοι) και επίσης κατασκευάζεται η διακλάδωση από την Άψαλο μέχρι την Όρμα.
Με το τρένο διοχετεύονταν καθημερινά εφόδια στις ενδιάμεσες αποθήκες που βρίσκονταν στην Άψαλο, στην Αριδαία, στην Ξιφιανή και στην Πολυκάρπη και από εκεί στις κορυφογραμμές του Καϊμακτσαλάν. Εκτός όμως από τις αποθήκες εφοδίων υπήρχαν εγκαταστάσεις για την ανάρρωση των ελαφρά τραυματισμένων καθώς επίσης και εγκαταστάσεις βαριά τραυματισμένων στην Αριδαία και την Όρμα, Στην Άψαλο υπήρχε σέρβικο νοσοκομείο με 1500 κρεβάτια καθώς και κέντρο απομάκρυνσης αιχμαλώτων. Έτσι το τρένο εκτός από την καθημερινή προώθηση πολεμοφοδίων, τροφίμων, στρατευμάτων και υλικό κάθε είδους, το τρένο μετέφερε από το μέτωπο τραυματίες και αιχμαλώτους. Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΣΕ στη δύναμη της γραμμής περιλαμβάνονταν 14 ατμάμαξες κάρβουνο. Το μήκος της γραμμής Σκύδρα - Άψαλος - Αριδαία ήταν 28 χιλ. και 895 μέτρα και της γραμμής από την Άψαλο έως την Όρμα 13 χιλ. και 386 μέτρα.
Οι σύμμαχοι μετά τη λήξη του πολέμου εγκατέλειψαν τη γραμμή αυτή, που περιήλθε στο ελληνικό δημόσιο το οποίο ανέθεσε την εκμετάλλευσή της σε εταιρία με την επωνυμία "Τοπικοί Σιδηρόδρομοι Μακεδονίας Α.Ε." . Ανάδοχος και συνιδρυτής της ήταν ο μεγαλοεπιχειρηματίας Επαμεινώνδας Πέτρου Χαρίλαος. Φιλόδοξη πολιτική της εταιρίας, ήταν η συμπλήρωση και αρτίωση της γραμμής όπως και τυχόν προέκτασή της μέχρι τη Φούστανη.
Η προσφορά του τρένου της Καρατζόβας προς τους κατοίκους της περιοχής δεν κράτησε πολύ. Από το 1929 έως το 1932 διάφορα γεγονότα, όπως οι απεργία του προσωπικού της εταιρίας "Τοπικοί Σιδηρόδρομοι Μακεδονίας Α.Ε." αποφάσισε να διακόψει τη λειτουργία της γραμμής ως ασύμφορη οικονομικά για να αποξηλωθεί και οι δυσκίνητες ατμομηχανές της να μεταφερθούν στη γραμμή Σαρακλή Σταυρού όπου συνέχισαν να προσφέρουν υπηρεσίες έως το 1947.
Όπως ήδη αναφέραμε, όταν έληξε ο πόλεμος, το τρένο περιήλθε στους Ελληνικούς Σιδηροδρόμους και χρησιμοποιήθηκε για κάποια χρόνια για τη μεταφορά επιβατών και εμπορευμάτων, μέχρις ότου έφτασε η στιγμή να κριθεί ασύμφορη η λειτουργία του και να σταματήσει. Όμως πού βρίσκονται οι δύο ατμομηχανές του; εντοπίστηκαν λοιπόν από τον καθηγητή του Πανεπιστημίου Μακεδονίας κ. Βλάση Βλασίδη στις αποθήκες του ΟΣΕ, στην Αθήνα, με άγνωστο το τι διαγράφει γι αυτές μέλλον τους!
Σήμερα το τρένο της Καρατζόβας είναι μια ανάμνηση με μοναδικά δείγματα αυτής της γραμμής τα κτίρια των σταθμών, τα περισσότερα των οποίων διατηρούνται ακόμα. Οι σταθμοί που σήμερα διατηρούνται και επιβεβαιώνουν την ύπαρξή του είναι στον Μεγαπλάτανο, στην Αριδαία, την Άψαλο και την Ξιφιανή, όπως επίσης οι λιγοστές διασωθείσες φωτογραφίες του. Οι πιο παλιοί κάτοικοι θυμούνται με συγκίνηση τα χρόνια της λειτουργίας του τρένου με το οποίο γινόταν όλη η μετακίνηση των προϊόντων τους.
Αν τολμούσαμε να προτείνουμε, στους αρμόδιους του Δήμου, την αναβίωση της λειτουργίας του, ίσως μας χαρακτήριζε κάποιος πολύ ρομαντικούς! Ας είναι λοιπόν έστω στο κομμάτι Ξιφιανή- Αριδαία που είναι και το πιο εύκολο, με ντηζελομηχανή ( αντί της ατμομηχανής) για τουριστικούς λόγους, όπως έγινε με το γνωστό τρενάκι του Βόλου που λειτουργεί κάθε Σαββατοκύριακο εκτελώντας δυο δρομολόγια για τους τυχερούς επισκέπτες, που έρχονται από όλο το κόσμο μόνο και μόνο για να χαρούν την διαδρομή μέσα στο Πήλιο και την εμπειρία του μικρού τρένου.
Άλλωστε έχουμε και ένα ανεπανάληπτο τουριστικό προϊόν, και αναφέρομαι στα λουτρά του πόζαρ, τα οποία θα προσλάβουν την προστιθέμενη αξία για τους επισκέπτες της περιοχής μας, με την αναβίωση που προτείνουμε….
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
Κάτωθι των περισσοτέρων κειμένων του διαδικτυακού τόπου παρέχεται η δυνατότητα υποβολής σχολίων από τους χρήστες/ επισκέπτες. Η δυνατότητα αυτή είναι καταρχήν ελεύθερη. Ωστόσο, η συντακτική ομάδα δύναται να προβεί άμεσα και χωρίς καμία προηγούμενη ειδοποίηση ή αιτιολόγηση, στη διαγραφή οιουδήποτε σχολίου κρίνει ότι είναι εκτός του δεοντολογικού πλαισίου, των στόχων και των υπηρεσιών του διαδικτυακού τόπου, ειδικά δε εάν αυτό είναι υβριστικό, ειρωνικό, έχει στόχο να προσβάλλει τρίτο πρόσωπο ή την ιστοσελίδα.
Σε καμία περίπτωση ο διαχειριστής του διαδικτυακού τόπου δεν υιοθετεί, ενστερνίζεται, αποδέχεται ή εγγυάται την αλήθεια των προσωπικών σκέψεων, αντιλήψεων και πληροφοριών, οι οποίες εκφράζονται από τους επισκέπτες/χρήστες της ιστοσελίδας.
Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης.
Η συντακτική ομάδα του Aridaia365