 |
| Το θέμα της εβδομάδας |
Η εκπομπή ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ με την Ροζαλία Γαβριηλίδου έχει την δική της ενότητα στο site aridaia365, όπου μετά το εβδομαδιαίο ραντεβού μας, της Τρίτης, αναρτάται το θέμα που μας απασχόλησε. Το θέμα λοιπόν της Τρίτης 3 Δεκεμβρίου ήταν το κανναβουργείο της Έδεσσας και η ιστορική διαδρομή του.
Το κανναβουργείο στην Έδεσσα
Το Κανναβουργείο της Έδεσσας αποτέλεσε μια πρότυπη βιομηχανική μονάδα δημιουργίας σχοινιών και σπάγκων από ινδική κάνναβη, ήταν μάλιστα το μεγαλύτερο από τα 4 κανναβουργεία της Ελλάδας τη δεκαετία του ’50. Το κτίριο βρίσκεται στην τοποθεσία Μεγάλος Κρημνός δίπλα στην παλιά συνοικία της πόλης και το γνωστό πάρκο των Καταρρακτών, σε χαμηλότερο επίπεδο, στη μέση των βράχων.
1908 – 1952, Η ίδρυση της εταιρείας και η περίοδος ακμής της
Η ίδρυση του εργοστασίου έγινε το 1908 από την Εταιρεία Τότσκα και ΣΙΑ και άλλους μικρότερους μετόχους από την Θεσσαλονίκη, ενώ αργότερα η διεύθυνσή του ανατέθηκε στον βιομήχανο Ηρακλή Χατζηδημούλα.
Το εργοστάσιο άκμασε από το 1928 έως το 1940, περίοδο κατά την οποία απασχολούσε 150 εργάτες κυρίως κατοίκους της Έδεσσας και ως επί το πλείστων από πρόσφυγες από την Μικρά Ασία και τον Πόντο, που εκείνα τα χρόνια είχαν εγκατασταθεί στην πόλη της Έδεσσας. Κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου το Κανναβουργείο της Έδεσσας διοχέτευε τα υφάσματα και τους σπάγκους που παρήγαγε σε όλη την Ελλάδα. Τα χοντρά σχοινιά πηγαίνανε στην Κρήτη, τη Θεσσαλία και την Ήπειρο, ενώ οι λεπτοί σπάγκοι στην Ανατολική Μακεδονία και τη Θράκη. Κινητήρια δύναμη του εργοστασίου ήταν φυσικά το νερό των καταρρακτών.
1952-1966 Η παρακμή και η δημιουργία του «Αυτοδιαχειριζόμενου Κανναβουργείου»
Με τον εξηλεκτρισμό της χώρας η εκμετάλλευση των υδατοπτώσεων, περιήλθε στη ΔΕΗ, οπότε έχασε την κινητήρια δύναμή του και σε συνδυασμό με το ύψος των οφειλών προς τις τράπεζες, τις διαφωνίες των μετόχων, καθώς και τα χρέη σε ΙΚΑ και δημόσιο οδηγούν στη διακοπή των εργασιών του κανναβουργειου το Μάιο του 1966. Τότε οι 100 πλέον εργάτες του ιδρύουν τον «Παραγωγικό συνεταιρισμό η Πέλλα» και αναλαμβάνουν τη διαχείριση του. Έτσι γεννιέται και ο πρώτος συνεταιρισμός εργατών -ή τουλάχιστον ένας από τους πρώτους- της νεότερης ελληνικής ιστορίας που αναλαμβάνει τη διαχείριση ενός εργοστασίου. Αργότερα, το 1967 η διαχειριστική επιτροπή ζητά από την Ε.Τ.Β.Α. δάνειο για να συνεχίσει το εργοστάσιο τη λειτουργία του, όμως μάταια. Το εργοστάσιο κλείνει και νέος ιδιοκτήτης του είναι πλέον το Δημόσιο.
00 – 2017 Βιομηχανικό Μνημείο
Στις αρχές του 2000 μετά από 40 χρόνια εγκατάλειψης ο εξωτερικός και εσωτερικός χώρος του Κανναβουργείου εντάχθηκαν στο «Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα ανάδειξης των Καταρρακτών». Οπότε τα κτίρια και ο περιβάλλoν χώρος του παλιού Κανναβουργείου, αξιοποιούνται ως πολυχώρος πολιτισμού, εκπαίδευσης και αναψυχής. Δημιουργήθηκε και σε ένα μεγάλο κομμάτι των κτιριακών εγκαταστάσεων, βιομηχανικό μουσείο για την ιστορία της υδροκίνησης όπου ο επισκέπτης μπορεί να ξεναγηθεί στα μηχανήματα της εποχής και στην γραμμή παραγωγής, και στον υπόλοιπο χώρο δημιουργήθηκε χώρος αναψυχής και πολιτιστικών εκδηλώσεων και επίσης τα 2/10 της μονάδας παραγωγής έχουν μετατραπεί σε εστιατόριο και καφετέρια ενώ ακριβώς κάτω από το εργοστάσιο άρχισε εκείνη την περίοδο να λειτουργεί κλάμπ. Η προσέλευση σε αυτό το σημείο μπορούσε να πραγματοποιηθεί από τους σύγχρονους γυάλινους ανελκυστήρες του δήμου κατά μήκος του βράχου, από τις σκάλες επίσης κατά μήκος του βράχου, από το καλντερίμι και από τα σκαλοπάτια δίπλα στον καταρράκτη της Έδεσσας και στην συνέχεια τον λιθόστρωτο δρόμο που οδηγεί στην κεντρική πύλη του εργοστασίου. Αυτήν την περίοδο μετά το 2014 οι χώροι αυτοί δεν λειτουργούν. Γίνεται μια προσπάθεια για νέα ανάδειξη του χώρου με την εξεύρεση ενδιαφερόμενου ιδιώτη / επενδυτή.
Πραγματικά είναι ένας χώρος πλημμυρισμένος από ιστορία και αξίζει την προβολή και την αξιοποίησή του.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
Κάτωθι των περισσοτέρων κειμένων του διαδικτυακού τόπου παρέχεται η δυνατότητα υποβολής σχολίων από τους χρήστες/ επισκέπτες. Η δυνατότητα αυτή είναι καταρχήν ελεύθερη. Ωστόσο, η συντακτική ομάδα δύναται να προβεί άμεσα και χωρίς καμία προηγούμενη ειδοποίηση ή αιτιολόγηση, στη διαγραφή οιουδήποτε σχολίου κρίνει ότι είναι εκτός του δεοντολογικού πλαισίου, των στόχων και των υπηρεσιών του διαδικτυακού τόπου, ειδικά δε εάν αυτό είναι υβριστικό, ειρωνικό, έχει στόχο να προσβάλλει τρίτο πρόσωπο ή την ιστοσελίδα.
Σε καμία περίπτωση ο διαχειριστής του διαδικτυακού τόπου δεν υιοθετεί, ενστερνίζεται, αποδέχεται ή εγγυάται την αλήθεια των προσωπικών σκέψεων, αντιλήψεων και πληροφοριών, οι οποίες εκφράζονται από τους επισκέπτες/χρήστες της ιστοσελίδας.
Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης.
Η συντακτική ομάδα του Aridaia365