Το θέμα της εβδομάδας
Η εκπομπή ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ και η Ροζαλία Γαβριηλίδου, μέσα από τη συχνότητα του LIFE 106,3 έκανε ένα ενδιαφέρον ιστορικό αφιέρωμα στο Γενί Τζαμί της Έδεσσας, το μοναδικό τέμενος, από τα έξι που υπήρχαν και διασώζεται και το οποίο δημοσιεύουμε για τους αναγνώστες μας.
Γενί Τζαμί Έδεσσας
Είναι το μοναδικό τέμενος που διασώζεται στην πόλη. Το 1937 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο, κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής, το 1942 συγκεκριμένα, έγινε μουσείο και σήμερα είναι χώρος φύλαξης αρχαιολογικών ευρημάτων.
Στην Έδεσσα υπήρχαν αρκετά τεμένη, όπως αυτό του Μεγάλου Αλεξάνδρου (για το οποίο μιλήσαμε εκτενώς σε προηγούμενη εκπομπή μας και φυσικά μπορείτε να αναζητήσετε την ανάρτηση στο site Aridaia 365), το οποίο άλλαξε μορφή και χρήση με το πέρασμα του χρόνου. Τα υπόλοιπα έχουν καταστραφεί. Αρχιτεκτονικά είναι επηρεασμένο από τη βυζαντινή αρχιτεκτονική, και πιο συγκεκριμένα από την Αγία Σοφία της Κωνσταντινούπολης.
Το Γενί τζαμί (=νέο τέμενος) αποτελεί το μοναδικό πλήρως σωζόμενο οθωμανικό τέμενος στην Έδεσσα. Πρόκειται για κτήριο διαστάσεων 15Χ20μ. και ύψους 16μ. με επιμελημένες αναλογίες. Διαθέτει τετράγωνη αίθουσα προσευχής με ημισφαιρικό τρούλο, ο οποίος καλύπτεται από φολιδωτά κεραμίδια. Στη βόρεια όψη εφάπτεται ανοικτό κιονοστήρικτο προστώο, με τρεις χαμηλούς τρουλίσκους με αντίστοιχη κάλυψη, ενώ στη βορειοδυτική γωνία ο υψίκορμος μιναρές. Διαθέτει συνολικά, τριάντα τρία παράθυρα, τα οποία διαχέουν άπλετο φως στο εσωτερικό.
Εσωτερικά, στον νότιο τοίχο διατηρείται η κόγχη προσευχής, καθώς και δύο ξύλινοι, τετράγωνοι εξώστες στις γωνίες, η πρόσβαση στους οποίους επιτυγχάνεται μέσω κλιμάκων που ανοίγονται στο πάχος του τοίχου. Μακρύς ξύλινος εξώστης, ο οποίος, σήμερα, δεν σώζεται, εφαπτόταν κατά μήκος του βόρειου τοίχου, όπως συνάγεται από ανάλογες κλίμακες πρόσβασης, που οδηγούσαν σ’ αυτόν, αλλά και στον μιναρέ.
Στο εσωτερικό διατηρείται και η ζωγραφική διακόσμηση του τρούλου, η οποία οργανώνεται σε ακτινωτή διάταξη. Τριγωνικά διάχωρα κοσμούνται από επαναλαμβανόμενα γεωμετρικά σχήματα και φυτικά μοτίβα, αστέρια με ημισελήνους και καρδιόσχημες αχιβάδες, στοιχεία που ανήκουν στο καλλιτεχνικό λεξιλόγιο του 19ου αιώνα. Περιφερικά, στη βάση του τρούλου, αποτυπώνονται αποσπάσματα από το Κοράνι.
Το μνημείο, με βάση τις γνωστές πηγές - αναφέρεται από τον τούρκο περιηγητή Εβλιγιά Τσελεμπή το έτος 1668-, καθώς και μορφολογικά χαρακτηριστικά, μπορεί να χρονολογηθεί στα μέσα του 17ου.
Βρίσκεται στην πλατεία που πήρε το όνομά της από αυτό (πλατεία Τζαμί) και δίπλα στο παλιό 2ο Δημοτικό Σχολείο Έδεσσας.
Η κατάσταση του μνημείου απαιτεί συντήρηση για την ανάδειξή του, έτσι ώστε να προσελκύσει τουρισμό από την γειτονική Τουρκία.
Ροζαλία Γαβριηλίδου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
Κάτωθι των περισσοτέρων κειμένων του διαδικτυακού τόπου παρέχεται η δυνατότητα υποβολής σχολίων από τους χρήστες/ επισκέπτες. Η δυνατότητα αυτή είναι καταρχήν ελεύθερη. Ωστόσο, η συντακτική ομάδα δύναται να προβεί άμεσα και χωρίς καμία προηγούμενη ειδοποίηση ή αιτιολόγηση, στη διαγραφή οιουδήποτε σχολίου κρίνει ότι είναι εκτός του δεοντολογικού πλαισίου, των στόχων και των υπηρεσιών του διαδικτυακού τόπου, ειδικά δε εάν αυτό είναι υβριστικό, ειρωνικό, έχει στόχο να προσβάλλει τρίτο πρόσωπο ή την ιστοσελίδα.
Σε καμία περίπτωση ο διαχειριστής του διαδικτυακού τόπου δεν υιοθετεί, ενστερνίζεται, αποδέχεται ή εγγυάται την αλήθεια των προσωπικών σκέψεων, αντιλήψεων και πληροφοριών, οι οποίες εκφράζονται από τους επισκέπτες/χρήστες της ιστοσελίδας.
Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης.
Η συντακτική ομάδα του Aridaia365