Πιο κοντά η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα – Καλοκαιρινό «τσουνάμι» ακρίβειας

Τι σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο

Πιο κοντά η μείωση του ΦΠΑ στα τρόφιμα. Τι σχεδιάζει το οικονομικό επιτελείο μετά το νέο κύμα ανατιμήσεων στο ράφι, που αναμένεται έως το τέλος Ιουλίου.

Οι πληθωριστικές πιέσεις που έχουν διαχυθεί σε μεγάλο βαθμό στις τιμές προϊόντων και βασικών αγαθών που βρίσκονται στο ράφι, καθώς και η ανησυχία του οικονομικού επιτελείου για την πορεία του πληθωρισμού καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, υποχρεώνουν την κυβέρνηση να επιταχύνει τις αποφάσεις για νέα δέσμη παρεμβάσεων -με αιχμή την ακρίβεια στο τρόφιμα- προκειμένου να στηριχθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Το εύρος των παρεμβάσεων θα εξαρτηθεί από τον δημοσιονομικό χώρο που θα εξευρεθεί, ωστόσο η αγωνία είναι μεγάλη, καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, ακόμα και όταν αρχίσει να αποκλιμακώνεται ο πληθωρισμός, οι τιμές όχι μόνο δεν θα υποχωρήσουν, αλλά θα εξακολουθήσουν να κινούνται με υψηλές ταχύτητες, επηρεάζοντας την οικονομική δραστηριότητα και την ιδιωτική κατανάλωση.

Στο οικονομικό επιτελείο είναι φειδωλοί στις προβλέψεις τους και κάνουν λόγο για μέσο πληθωρισμό τουλάχιστον 6% το 2022, ενώ πλέον οι περισσότερες εγχώριες αναλύσεις τον τοποθετούν πάνω από το 7%, ακόμα και έως το 9%. Μάλιστα, θεωρούν δεδομένη την αναθεώρηση επί τα χείρω της πρόβλεψης για τον πληθωρισμό, παρά τις αρχικές εκτιμήσεις ότι το δεύτερο εξάμηνο του έτους θα υπάρξει αποκλιμάκωση. Σε αυτές τις δυσμενείς συνθήκες, το οικονομικό επιτελείο ετοιμάζεται να θέσει σε εφαρμογή επιπλέον παρεμβάσεις -πέραν αυτών που αφορούν τα καύσιμα- προκειμένου να συγκρατηθεί η άνοδος στις τιμές των τροφίμων, που επηρεάζει άμεσα το οικονομικό κλίμα. Σύμφωνα με τις πληροφορίες:

Κερδίζει έδαφος το σενάριο για μείωση του συντελεστή ΦΠΑ από 13% σε 6% για δύο-τρία βασικά προϊόντα κατανάλωσης, όπως το ψωμί, το κρέας και το γάλα ή τα ζυμαρικά.

Εξετάζεται η χορήγηση μιας έκτακτης εισοδηματικής ενίσχυσης στις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού με χρονικό ορίζοντα τον προσεχή Σεπτέμβριο.

Αρνητικό ρεκόρ

Η «φωτιά» των ανατιμήσεων σε καύσιμα, τρόφιμα και ηλεκτρικό ρεύμα «καίει» το βασικό σενάριο της κυβέρνησης όπως είχε καταγραφεί στο Πρόγραμμα Σταθερότητας για μέσο πληθωρισμό 5,6% το 2022, με το δυσμενές σενάριο, που ανεβάζει την ταχύτητα του δείκτη πάνω από 7%, να κερδίζει έδαφος.

Η Τράπεζα της Ελλάδος, στο ακραίο της σενάριο, βλέπει πορεία πάνω από 7% σε ετήσια βάση φέτος, ενώ το Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή προβλέπει ακόμη και ποσοστό πάνω από 11%. Το βέβαιο είναι ότι ο πληθωρισμός τον Μάιο θα βρεθεί σε νέο ιστορικό υψηλό, καθώς, όπως προμηνύεται από τα στοιχεία της Eurostat για τον εναρμονισμένο δείκτη, μπορεί να προσεγγίσει το 11,5%.

Πηγή της ακρίβειας παραμένει η ενέργεια, με τις τιμές να έχουν αυξηθεί κατά 60,9%, ενώ οι τιμές των τροφίμων «τρέχουν» με διψήφιο ποσοστό, άνω του 11%, κάτι που έχει να σημειωθεί εδώ και τουλάχιστον τρεις δεκαετίες. Ανεξέλεγκτες διαστάσεις προσλαμβάνει και η αύξηση των τιμών κατά 35,2% στην κατηγορία της στέγασης, με την επίπτωση στον τιμάριθμο να φτάνει τις πέντε ποσοστιαίες μονάδες, καθώς μεγαλώνει ο αριθμός των ιδιοκτητών ακινήτων που ζητούν μεγαλύτερα μισθώματα από ενοίκια λόγω του υψηλού πληθωρισμού.

Μέχρι στιγμής, οι πολιτικές παρεμβάσεις έχουν απορροφήσει ένα μέρος των επιπτώσεων από την ενεργειακή κρίση, αλλά δεν ανακουφίζουν την τσέπη των καταναλωτών από τις συνεχιζόμενες ανατιμήσεις στην ενέργεια, στα καύσιμα, στα έξοδα κατοικίας, στα ενοίκια, αλλά και σε βασικά είδη διατροφής.

Άλλωστε, ο πληθωρισμός μοιάζει με τη Λερναία Ύδρα. Εξαιτίας της πληθωριστικής καταιγίδας, οι καταναλωτές με τα ίδια χρήματα αγοράζουν πλέον πολύ λιγότερα προϊόντα, καθώς τα ποσοστά των αυξήσεων σε ψωμί και δημητριακά είναι διψήφια, με το κοντέρ να δείχνει πάνω από 10%, ενώ ακόμη μεγαλύτερες είναι οι ανατιμήσεις στα κρέατα, καθώς ξεπερνούν το 14%.

Ισορροπία

Tο οικονομικό επιτελείο καλείται να βρει λύσεις ώστε να κρατήσει όρθια τα νοικοκυριά, να διατηρήσει τη δημοσιονομική ισορροπία, αλλά και να τονώσει την ανάπτυξη. Η όλη άσκηση είναι ιδιαίτερα δύσκολη, λόγω του εθνικού στόχου για ανάκτηση επενδυτικής βαθμίδας και των περιορισμένων πόρων.

Καλοκαιρινό «τσουνάμι» ακρίβειας

Νέο κύμα ανατιμήσεων αναμένεται να ξεσπάσει τις αμέσως επόμενες ημέρες σε δεκάδες βασικά αγαθά, όπως είναι τα τρόφιμα, πλήττοντας ακόμη περισσότερο τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, οι οποίοι έχουν δεχθεί ένα ισχυρό πλήγμα τους τελευταίους εννέα μήνες εξαιτίας της παρατεταμένης ενεργειακής κρίσης, με την κυβέρνηση, πέραν των αυστηρών ελέγχων, να επεξεργάζεται μέτρα ανάσχεσης της ακρίβειας στο ράφι.

Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες της Realnews, ήδη οι εταιρείες παραγωγής τροφίμων και οι εμπορικές επιχειρήσεις έχουν αποστείλει στα καταστήματα λιανικής πώλησης τροφίμων νέους, ανατιμημένους τιμοκαταλόγους, με τις αυξήσεις κατά μέσο όρο να υπολογίζονται σε περίπου 10%. Ωστόσο, υπάρχουν αρκετά προϊόντα που έχουν ανατιμηθεί σε ποσοστό πολύ μεγαλύτερο (π.χ. στο ρύζι φτάνουν ακόμη και το 50%).

Οι ανατιμήσεις αναμένεται να περάσουν σταδιακά στο ράφι έως το τέλος Ιουλίου, ανάλογα με τα αποθέματα που διαθέτουν τα καταστήματα στις αποθήκες τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η «R», πρόκειται για ένα μπαράζ ανατιμήσεων, με τη λίστα να περιλαμβάνει τουλάχιστον 30 κατηγορίες προϊόντων, όπως τρόφιμα, απορρυπαντικά και γενικά προϊόντα ευρείας κατανάλωσης που καθημερινά αγοράζουν τα περισσότερα νοικοκυριά.

Η λίστα της ακρίβειας, μάλιστα, αναμένεται να μεγαλώσει ακόμη περισσότερο, όσο κλιμακώνεται η ενεργειακή κρίση και αυξάνονται ραγδαία τα κόστη παραγωγής και μεταφοράς των προϊόντων.

Υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης αλυσίδας σούπερ μάρκετ εκτιμά ότι οι ανατιμήσεις δεν πρόκειται να κοπάσουν καθ’ όλη τη διάρκεια του καλοκαιριού, επισημαίνοντας ότι ενδεχόμενη αποκλιμάκωση των τιμών αναμένεται από το φθινόπωρο και υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα υπάρξει κάποια εξέλιξη που θα επιβαρύνει περαιτέρω την κατάσταση.

Η λίστα με τις αυξήσεις

Τα κύματα ανατιμήσεων διαδέχονται το ένα το άλλο, με τις αυξήσεις στις τιμές των προϊόντων να είναι σε πολλές περιπτώσεις μεγαλύτερες από τον ετήσιο πληθωρισμό. Αναλυτικότερα, η λίστα των νέων ανατιμήσεων περιλαμβάνει τα εξής προϊόντα: Ρύζι (έως 50%), πανάκια καθαρισμού (5%-31%), μαγιονέζα και κέτσαπ (17%).