Η ακραία βία αποτελεί πλέον καθημερινότητα - «Στοιχείο κοινωνικής παθογένειας»

«Στοιχείο κοινωνικής παθογένειας»

Τι ρόλο έπαιξε η πανδημία του κορονοϊού στην αύξηση του φαινομένου.

Αλλεπάλληλες συμπεριφορές βίας, που μπορούν ακραία να φτάσουν σε εγκληματικές ενέργειες, επαναλαμβάνονται καθημερινά στην ειδησεογραφία. Περιστατικά παραβατικότητας, που καταλήγουν σε τραγωδίες, πολλές φορές μάλιστα για ασήμαντη αφορμή, δείχνουν ότι η βία σε όλες της τις μορφές, αποτελεί πλέον κομμάτι της καθημερινότητας. Ενδοοικογενειακή βία, βία ανηλίκων, βία στα γήπεδα. Βία και εγκληματικότητα.

Μιλήσαμε με την εγκληματολόγο και πρόεδρο του ΚΕΜΕΑ (Κέντρο Μελετών Ασφάλειας του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη), ζητώντας της να μας εξηγήσει, γιατί η βία αποτελεί πλέον «κανονικότητα» στη ζωή μας και ποιές είναι οι αιτίες του φαινομένου.

«Η βία αποτελεί διαχρονικό και παγκόσμιο φαινόμενο», αναφέρει στο Dnews, η κ. Συρμαλή. «Υφίστανται αυξομειώσεις σε σχέση με την έντασή της σε κάθε περίοδο της ανθρώπινης ιστορίας. Σε πολλές περιπτώσεις, όταν παρουσιάζεται σε έντονο βαθμό στην καθημερινότητα, αποτελεί και στοιχείο κοινωνικής παθογένειας. Για αυτόν τον λόγο είναι καλύτερα να μιλάμε για «παράγοντες» γέννησης και όχι τόσο για αιτίες του φαινομένου.

Η ίδια η αποδοχή της βίας είναι προβληματική και ζημιογόνα για όλους μας.  Η κανονικοποίηση, κατά κάποιον τρόπο της βίας, στην επικοινωνίας μας και στο τρόπο ζωής μας, φαίνεται πολλές φορές σα να μας οδηγεί να χρησιμοποιούμε τη βία ως εργαλείο. Ένα εργαλείο για να πέτυχουμε σκοπούς, να λύσουμε διαφορές, να επιβάλουμε την άποψή μας, να νιώσουμε δυνατοί, να αποκτήσουμε ταυτότητα (μια στρεβλή κοινωνική ταυτότητα).

Συνήθως σε μια κοινωνία, έχει προηγηθεί η αποδοχή και η υιοθέτηση του βίαιου λόγου, η ανοχή, για να φτάσουμε στη σωματική βία. Και οι μηχανισμοί και οι διαδικασίες παίρνουν χρόνια για να φτάσουμε σε τέτοια αποτελέσματα. Η βία επωάζεται και ποτέ δεν εμφανίζεται στο κενό».

Ρωτήσαμε την κ. Συρμαλή, για το ρόλο που ίσως έχει παίξει στην αύξηση της βίας, η περίοδος του κορονοϊού και όσα έφερε η πανδημία στη ζωή μας.

«Κάθε ανθρώπινη συμπεριφορά, και η βίαιη συμπεριφορά, για να αναλυθεί θα πρέπει να λάβουμε υπόψη μας παράγοντες όπως: ατομικά χαρακτηριστικά, κοινωνικά χαρακτηριστικά, αλλά και παράγοντες σε σχέση με το κοινωνικό πλαίσιο όπως είναι αυτό μια τοπικής κοινότητας αλλά και το ευρύτερο και τις συνθήκες που επικρατούν.

Επίσης θα πρέπει να εξετάσουμε σε κάθε περίπτωση τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρούν οι παράγοντες γέννησης του φαινομένου», αναφέρει η κ. Συρμαλή.

«Ίσως η καραντίνα, ένα απαραίτητο και αναγκαίο μέτρο για την προστασία του πληθυσμού, αποτέλεσε πεδίο εκδήλωσης, έναυσμα και κατά κάποιον τρόπο αφορμή για να εκδηλωθούν κάποια στοιχεία της ανθρώπινης συμπεριφοράς, τα οποία όμως προϋπήρχαν. Δεν μιλάμε λοιπόν για την καραντίνα ως παράγοντα γέννησης αλλά ως ένα triggering event.

Σε κάθε περίπτωση, τώρα βλέπουμε το φαινόμενο στην εξέλιξή του, το μελετάμε, λαμβάνουμε μέτρα αντιμετώπισης, εφαρμόζουμε αλλά και αναζητούμε ταυτόχρονα τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης», αναφέρει.

Η αντιμετώπιση του φαινομένου, δεν είναι εύκολη και απαιτεί συνεργασία πολλών φορέων για την αντιμετώπιση της βίας σε κάθε πεδίο.

«Ένα τέτοιο φαινόμενο, το οποίο επωαζόταν για χρόνια, αποτελεί κοινωνική παθογένεια και εμπλέκει τόσους παράγοντες γέννησης και την αλληλεπίδρασή τους, δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με μαγικές και στιγμιαίες λύσεις. Φυσικά η άμεση αντιμετώπιση και η μη αποδοχή και η μη ανοχή της βίας είναι από τα πρώτα βήματα. Η Πολιτεία θα πρέπει να είναι αποφασιστική απέναντι στο φαινόμενο, αλλά και όλοι οι φορείς της Πολιτείας αλλά και οι πολίτες θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα κοινό μέτωπο. Συνέργειες, αποφασιστική αντιμετώπιση σε κάθε πεδίο στο οποίο εμφανίζεται και ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο πρόληψης που θα εμπλέκει όλες τις δυνάμεις της κοινωνίας», καταλήγει η κ. Συρμαλή.