 |
| Το θέμα της εβδομάδας |
H Βυζαντινή Εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου Έδεσσας, ήταν το θέμα της εβδομάδας στην εκπομπή "Αποτυπώματα" της Ροζαλίας Γαβριηλίδου στον Life 106,3.
Ένα από τα ελάχιστα σωζόμενα βυζαντινά μνημεία της Έδεσσας, του άλλοτε κρατερού κάστρου των Βοδενών, αποτελεί ο ναός που σήμερα, τιμάται στο όνομα της Κοίμησης της Θεοτόκου και αποτελούσε τον παλαιό μητροπολιτικό ναό της πόλης. Είναι κτισμένος στην άκρη του απότομου βράχου που ορίζει από τα ανατολικά την Έδεσσα και εντός της παραδοσιακής συνοικίας Βαρόσι. Ο ναός ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο της τρίκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής, με υπερυψωμένο κεντρικό κλίτος και νάρθηκα στα δυτικά. Στα ανατολικά εξέχουν οι τρίπλευρες κόγχες του ιερού, της πρόθεσης και του διακονικού.
Ο ναός, με βάση τον σωζόμενο τοιχογραφικό του διάκοσμο, χρονολογείται στο διάστημα μεταξύ των ετών 1375-1389, όμως διατηρούνται στοιχεία που μαρτυρούν ότι ήταν παλαιότερος, πιθανώς μεσοβυζαντινής περιόδου. Η αρχική του μορφή, με τις, κατά καιρούς, προσθήκες και επισκευές, ιδιαίτερα κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας, αλλοιώθηκε σε μεγάλο βαθμό, καθώς, μέχρι και τη δεκαετία του 1970, ο ναός έδινε την εντύπωση σπιτιού ή αποθήκης.
Εσωτερικά, διατηρούνται δύο στρώματα τοιχογραφιών, από τις οποίες οι παλαιότερες, που καλύπτουν το μεγαλύτερο τμήμα του ναού, χρονολογούνται στις τελευταίες δεκαετίες του 14ου αι. και ανήκουν στο καλλιτεχνικό περιβάλλον της Θεσσαλονίκης. Ιδιαίτερα διαφωτιστική για την αρχική ονομασία του ναού, Αγία Σοφία, είναι η παράσταση δωρητή που προσφέρει ομοίωμα του ναού στον Χριστό, δίπλα στον οποίο υπάρχει η επιγραφή «(Η Σοφ)ία του Θ(εο)ύ». Οι μεταγενέστερες τοιχογραφίες, που σώζονται κυρίως στον χώρο του ιερού και τον φωταγωγό, χρονολογούνται στον 17ο αι.
Αξιόλογα στοιχεία του ναού αποτελούν οι παλαιοχριστιανικοί κίονες και τα κιονόκρανα που στηρίζουν τις τοξοστοιχίες και ιδιαίτερα κιονόκρανο με ανάγλυφες προτομές κριαριών στις γωνίες και αετούς με θήραμα στις πλευρές, που χρονολογείται στα μέσα του 5ου αι. Έργο επιδέξιου τεχνίτη αποτελεί και το επιχρυσωμένο, ξυλόγλυπτο τέμπλο του ναού, του δεύτερου μισού του 19ου αι.
Συνοψίζοντας λοιπόν, είναι ένας από τους παλαιότερους ναούς της Έδεσσας στη συνοικία Βαρόσι. Χτίστηκε το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα και ήταν αφιερωμένο στην του Θεού Σοφία. Η εκκλησία άλλαξε από της Αγίας Σοφίας σε Κοίμηση της Θεοτόκου από ένα ψέμα. Κατά το 16ο αιώνα είχε έρθει διαταγή, μετά από απόφαση του Σουλτάνου Σουλεϊμάν του Β’ που απαιτούσε, όλοι οι ναοί της Αγίας Σοφίας να μετατραπούν σε τζαμιά, και για το λόγο αυτό οι υπεύθυνοι του ναού είπαν ψέματα ότι ο ναός είναι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, κάτι το οποίο έμεινε τελικά να ισχύει μέχρι και σήμερα. Παρουσιάζει μεγάλο ενδιαφέρον για τους επισκέπτες της περιοχής μας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
Κάτωθι των περισσοτέρων κειμένων του διαδικτυακού τόπου παρέχεται η δυνατότητα υποβολής σχολίων από τους χρήστες/ επισκέπτες. Η δυνατότητα αυτή είναι καταρχήν ελεύθερη. Ωστόσο, η συντακτική ομάδα δύναται να προβεί άμεσα και χωρίς καμία προηγούμενη ειδοποίηση ή αιτιολόγηση, στη διαγραφή οιουδήποτε σχολίου κρίνει ότι είναι εκτός του δεοντολογικού πλαισίου, των στόχων και των υπηρεσιών του διαδικτυακού τόπου, ειδικά δε εάν αυτό είναι υβριστικό, ειρωνικό, έχει στόχο να προσβάλλει τρίτο πρόσωπο ή την ιστοσελίδα.
Σε καμία περίπτωση ο διαχειριστής του διαδικτυακού τόπου δεν υιοθετεί, ενστερνίζεται, αποδέχεται ή εγγυάται την αλήθεια των προσωπικών σκέψεων, αντιλήψεων και πληροφοριών, οι οποίες εκφράζονται από τους επισκέπτες/χρήστες της ιστοσελίδας.
Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης.
Η συντακτική ομάδα του Aridaia365