Το θέμα της εβδομάδας
Ένα όμορφο χωριό της Αλμωπίας άφησε ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ την Τρίτη 2 Φεβρουαρίου, στην ομώνυμη εκπομπή της Ροζαλίας Γαβριηλίδου μέσα από την συχνότητα του Life 106.3
Περίκλεια Πέλλας
Η Περίκλεια είναι χωριό της Περιφερειακής Ενότητας Πέλλας, του Δήμου Αλμωπίας και βρίσκεται σε απόσταση 35χλμ. βόρεια της Αριδαίας και 63χλμ. βόρεια της Έδεσσας. Στην κοινότητα Περίκλειας υπάγεται και ο οικισμός της Λαγκαδιάς,ο οποίος βρίσκεται δυτικά σε απόσταση 2χλμ.
Παλαιότερα λεγόταν Μπερίσλαφ που σημαίνει "Συνάντηση" και μετονομάστηκε σε Περίκλεια το 1925. Έχει πληθυσμό 341 κατοίκους και ο οικισμός της Λαγκαδιάς 82 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Όλοι οι κάτοικοι είναι Μογλενίτες Βλάχοι και η ύπαρξη του χωριού χάνεται στα βάθη των αιώνων σύμφωνα με τις μαρτυρίες των γερόντων. Μαζί με τα γειτονικά χωριά της Λαγκαδιάς, της Νότιας, του Αρχαγγέλου αλλά και του Σκρα, της Κούπας και των Μεγάλων Λιβαδίων που βρίσκονται στον διπλανό Νομό, ανήκουν στην ξεχωριστεί φυλή των Μογλενίτων Βλάχων η οποία διαφέρει εξ' ολοκλήρου από τους Βλάχους της υπόλοιπης Ελλάδας. Η γλώσσα τους ανήκει στο ρουμάνικο γλωσσικό σύνδεσμο (μοιάζει πολύ με την ρουμάνικη γλώσσα). Οι άνθρωποι ζεστοί, φιλόξενοι και περήφανοι είναι πρόθυμοι να σε καλωσορίσουν στο χωριό.
Την κοινότητα διαρρέουν δύο ποτάμια. Το πρώτο πηγάζει από τους πρόποδες της Τζένας και το δεύτερο από το όρος Πάικο. Και τα δύο ενώνονται και κατηφορίζουν προς τον κάμπο της Καρατζόβας, όπου μαζί με άλλα ποτάμια σχηματίζουν τον ποταμό Μογλενίτσα. Επίσης, η περιοχή διαθέτει άφθονα υπόγεια νερά. Τα τελευταία χρόνια, λόγω της υπεράντλησης υδάτων, στερεύουν ορισμένες πηγές και η περιοχή κινδυνεύει να αντιμετωπίσει πρόβλημα λειψυδρίας. Κατά την τοπική παράδοση, η περιοχή παλιά ήταν λίμνη και πήρε τη σημερινή της μορφή από προσχώσεις φερτής ύλης από τα βουνά που την περιβάλλουν σαν πέταλο. Σ’ αυτό συνηγορούν διάφορα πετρώματα που υπάρχουν στην περιοχή καθώς και άλλα ευρήματα.
Οι κάτοικοι του χωριού, εκτός από την ελληνική γλώσσα, μιλούν και την κουτσοβλάχικη γλώσσα. Η περιοχή ήταν κατάλληλη για εκτροφή αιγοπροβάτων και οι κάτοικοι επιδόθηκαν στην κτηνοτροφία. Στα τέλη του 18ου αιώνα κατέφτασε στην περιοχή και μια ομάδα κατοίκων από τη γειτονική Νότια. Οι κάτοικοι αυτοί, μη μπορώντας να αλλαξοπιστήσουν αναγκάστηκαν να φύγουν και να αναζητήσουν καινούργιο τόπο για διαμονή. Μαζί τους μετέφεραν ιερά σκεύη καθώς και εικονίσματα από τον καταπατημένο ναό της Αγίας Παρασκευής που έδρευε στο χωριό Νότια. Στα 1800 έχτισαν την σημερινή εκκλησία του χωριού, την ονόμασαν Αγία Παρασκευή σε ανάμνηση της καταπατημένης Αγίας Παρασκευής του χωριού Νότια. Η νέα εκκλησία Αγιογραφήθηκε το 1862 με θέματα από την Παλαιά και την Καινή Διαθήκη, ενώ όλο το μαρτύριο της Αγίας Παρασκευής ιστορείται στο μεσαίο κλίτος.
Κατά περιόδους βρέθηκαν στην περιοχή χάλκινα νομίσματα που πιθανόν ανάγονται στην εποχή του Μ. Αλεξάνδρου. Επίσης, βρέθηκαν πήλινα αγγεία που έφεραν ευκρινώς την ημερομηνία κατασκευής τους, καθώς και αναπαραστάσεις από την εποχή τους Καταστρέφονταν όμως γιατί οι κάτοικοι αγνοούσαν την ανεκτίμητη αξία τους, καθώς και την αξία της προβολής τους.
Στα χρόνια της τουρκοκρατίας οι κάτοικοι πέρασαν δύσκολες στιγμές. Η τρομοκρατία από τους Τούρκους είχε φτάσει στο ανώτατο σημείο, ο βίαιος εξισλαμισμός, το παιδομάζωμα και ο αποχωρισμός συγγενών, αδερφών, γονέων και φίλων ήταν κάτι το σύνηθες την εποχή αυτή. Ο πιο σκληρός μπέης που πέρασε από το χωριό ήταν ο «ΙΣΙΜ ΜΠΕΗΣ».
Στη νεότερη ιστορία το χωριό δέχτηκε πολλές επιδρομές από Βούλγαρους Κομιτατζήδες. Κατά τον Μακεδονικό αγώνα οι κάτοικοι του χωριού πρόσφεραν τροφές για μεγάλο χρονικό διάστημα στην «εθνική αντάρτικη ομάδα» που κρυβόταν στην περιοχή. Πολλοί κάτοικοι ήταν ένοπλοι και ερχόταν συχνά σε σύγκρουση με τους Τούρκους καταπατητές της περιοχής.
Στα νεότερα χρόνια ιστορικά η Περίκλεια είναι γνωστή από την μάχη του ΕΛΑΣ κατά των Γερμανών την 7η Απριλίου του 1944, η οποία υπήρξε η τελευταία και μεγαλύτερη μάχη της Αντίστασης στην Αλμωπία και στοίχισε στους Γερμανούς 30 νεκρούς.
Οι κάτοικοι ασχολούνται με την υλοτομία καθότι το μεγαλύτερο μέρος της περιοχής καλύπτεται από μεγάλα δάση οξιάς και βελανιδιάς, με την γεωργία με καλλιέργεια πατάτας, καλαμποκιού και σιτηρών ενώ τελευταία οδηγήθηκαν και στην δεντροκαλλιέργεια κυρίως κερασιάς.
Ένας άλλος πλουτοπαραγωγικός παράγοντας του τόπου, εξίσου σημαντικός με τους δύο προηγούμενους, είναι και η κτηνοτροφία εκτρέφοντας βοοειδή και αιγοπρόβατα.
Οι κάτοικοι δραστήριοι και πιστοί στην πολιτισμική τους κληρονομιά έχοντας ως φορείς τον Πολιτιστικό Σύλλογο Περίκλειας – Λαγκαδιάς, το Σχολείο, την εκκλησία και με την συμβολή όλων των κατοίκων τηρούν πιστά τις παραδόσεις και τα έθιμα που παρέλαβαν από τις προηγούμενες γενιές. Ένα από αυτά είναι η Λιτανεία «Ντούπου κρουτς» (Ακολουθώντας το Σταυρό). Αυτό το έθιμο τηρείται για πολλές δεκαετίες στην Περίκλεια. Γίνεται τη Δευτέρα του Πάσχα μετά το πέρας της Θ. Λειτουργίας. Με τα λάβαρα και αρκετές εικόνες στα χέρια οι πιστοί, ακολουθούν τον ιερέα, διασχίζουν τα στενά σοκάκια όπου οι νοικοκυρές έχουν βγάλει τα αναμμένα θυμιατά τους στο κατώφλι του σπιτιού τους και ανηφορίζουν προς το ύψωμα του Αγίου Αθανασίου. Εκεί ο ιερέας τελεί μια αίτηση και στη συνέχεια κατηφορίζουν προς τον Αη Γιάννη. Κατόπιν στο εκκλησάκι της Παναγίας και επιστροφή στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής. Όλη αυτή η διαδρομή δημιουργεί το σχήμα του Σταυρού και προσβλέπει στην προστασία και ευλογία του χωριού. Οι κάτοικοι πιστεύουν ότι αυτό το έθιμο προφύλαξε το χωριό πολλές φορές στο παρελθόν από κακουχίες και καταστροφές.
Ροζαλία Γαβριηλίδου
Συγχαρητήρια για την δημοσίευση και την ιστορία με όλες τις λεπτομέρειες για την Περικλεια. Διάβασα με πολύ προσοχή για την ιστορία του χωριού μου και εμαθα πολλά Στο μέλλον θα διαβάζω περισσότερο την εφημερίδα σας για την ιστορία άλλων χωριών της Αλμωπίας Μα ειστε πάντα καλά
ΑπάντησηΔιαγραφή