 |
| Το θέμα της εβδομάδας |
Η πόλη των Γιαννιτσών και η ιστορική διαδρομή τους στο χρόνο, απασχόλησε την εκπομπή ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΑ του life 106.3 και της Ροζαλίας Γαβριηλίδου.
Γιαννιτσά Πέλλας
Τα Γιαννιτσά είναι η μεγαλύτερη πόλη του Νομού Πέλλας με 33.080 κατοίκους σύμφωνα με την απογραφή του 2011. Ανήκει στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας και είναι η πρωτεύουσα του διευρυμένου Καλλικρατικού Δήμου Πέλλας των 63.122 κατοίκων, μετά την ένωση των πρώην Δήμων Γιαννιτσών, Πέλλας, Κύρρου, Μεγάλου Αλεξάνδρου και Κρύας Βρύσης.
Είναι σε υψόμετρο 40 μ. ανάμεσα στο Πάικο και της αποξηραμένης λίμνης των Γιαννιτσών για την οποία μιλήσαμε σε προηγούμενη εκπομπή μας. Σε απόσταση 7 χιλιομέτρων βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Πέλλας, γενέτειρας του Μ. Αλεξάνδρου και πρωτεύουσας της Μακεδονίας. Απέχει μόλις 48 χιλιόμετρα από την Θεσσαλονίκη κι όμως αποτελεί το σημαντικότερο οικονομικό, εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο του Νομού Πέλλας.
Το 1925 έφυγαν και οι τελευταίοι Τούρκοι κάτοικοι από την πόλη με την ανταλλαγή πληθυσμών και εγκαταστάθηκαν Έλληνες πρόσφυγες από τη Θράκη, την Ανατολική Ρωμυλία, τον Πόντο και τον Καύκασο συμβάλλοντας στην εξέλιξή της οικονομικά, πνευματικά και πολιτιστικά.
Το όνομα της πόλης εικάζεται ότι προέρχεται από το Τούρκικο Γενιτσέ που σημαίνει Νέο και κατά την ένταξή της στο Ελληνικό κράτος ονομαζόταν Γενιτσά, ενώ το 1926 μετονομάστηκε σε Γιαννιτσά.
Το έδαφος είναι κυρίως πεδινό καθότι βρίσκεται στην μεγαλύτερη πεδιάδα της Ελλάδας με μεταβατικό κλίμα, δηλαδή με ψυχρούς έως βαρείς χειμώνες και ξηρά και ζεστά καλοκαίρια.
Ο νεολιθικός οικισμός των Γιαννιτσών (περιοχή παλιά αγορά) συγκαταλέγεται στους αρχαιότερους νεολιθικούς οικισμούς της Ευρώπης. Από τυχαία ευρήματα όπως νομίσματα επιγραφές γλυπτά διαπιστώνεται ότι τα Γιαννιτσά κατοικούνται και στα Ελληνιστικά χρόνια. H θέση του οικισμού αποδεικνύεται στρατηγική, αφού βρισκόταν ανάμεσα σε πεδιάδα, θάλασσα και το βουνό Πάικο, σε σταυροδρόμι βασικών οδικών αξόνων των Βαλκανίων. Στη μέση νεολιθική περίοδο, ο οικισμός των Γιαννιτσών εγκαταλείπεται, πιθανότατα εξαιτίας της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και της κατάκλισης εδαφών.
Στην αρχαιότητα, η περιοχή των Γιαννιτσών ονομαζόταν Βοττιαία (όρια του ποταμού Αξιού και Αλιάκμονα). Oι Bοτταίοι υπήρξαν οι πρώτοι κάτοικοι των Γιαννιτσών, οι οποίοι και εκδιώχθηκαν από τους Μακεδόνες και συγκεκριμένα το βασιλιά Περδίκα, τον 7ο αιώνα π.X.
Η τουρκική φάση της πόλης ουσιαστικά ξεκινά και σφραγίζεται από την προσωπικότητα του Γαζή Εβρενός Μπέη. Το γεγονός ότι ετάφη στην πόλη των Γιαννιτσών (Μαυσωλείο Γαζή Εβρενός) θα την καταστήσει ιερή πόλη των Τούρκων και τόπο προσκυνήματος πράγμα που εξηγεί ίσως και το πείσμα με το οποίο οι Τούρκοι τα υπερασπίστηκαν κατά το 1912.
Οι Tούρκοι διατηρούσαν πάντοτε σημαντικές δυνάμεις στην ιερή τους πόλη και έγιναν το ορμητήριο για την κατάκτηση των υπολοίπων χώρων των Bαλκανίων. Aπό τα μέσα του 15ου αιώνα, η πόλη των Γιαννιτσών γίνεται κέντρο των γραμμάτων και των τεχνών. Στην πόλη, επί κυριαρχίας Aχμέτ Mπέη, ιδρύθηκαν πολλά τζαμιά, σχολεία, πτωχοκομεία και έγιναν κοινωφελή έργα. Πολλές τουρκικές αρχές έδρευαν εκεί, όπως ο κεχαγιάς των σπαχήδων, ο κεχαγιάς της πόλης, ο σερδάρης και άλλοι. Mεταξύ των εποικιστών, υπήρξαν και σημαντικές προσωπικότητες και άνθρωποι των γραμμάτων, οι οποίοι επίσης συνέβαλαν στο να αποκτήσει η πόλη ιδιαίτερη ακτινοβολία. H μνήμη του πνευματικού ανθρώπου Σεΐχη Iλαχή διατηρήθηκε επί αιώνες σφραγίζοντας πολλά μνημεία της πόλης. Τα Γιαννιτσά, επί Τουρκοκρατίας, υπήρξαν μία τυπικά οθωμανική πόλη με έντονα τουρκικά χαρακτηριστικά. Ωστόσο, από περιηγητές επισημαίνεται ότι κατά τον 16ο αιώνα στην πόλη ζούσαν χριστιανικές οικογένειες και εβραϊκές.
Στην επανάσταση του 1821 η συμμετοχή των κατοίκων ήταν καθοριστική και μετά την καταστροφή της Νάουσας η πόλη των Γιαννιτσών δέχθηκε κύματα προσφύγων από εκείνη την περιοχή. Κατά την περίοδο του Μακεδονικού αγώνα, λόγω της θέσης της κοντά στη λίμνη, πρόσφερε πολλά και πολλοί κάτοικοι εντάχθηκαν και πολέμησαν στα Ελληνικά αντάρτικα σώματα ή ως οδηγοί, ως μεταφορείς ή ως πράκτορες των καπεταναίων της λίμνης. Τα Μυστικά του Βάλτου της Πηνελόπης Δέλτα αποτυπώνουν τις όψεις του αιματηρού Μακεδονικού Αγώνα. Αποτελούν το αγαπημένο βιβλίο της πόλης, τον καλύτερο ίσως οδηγό της, για την πιο κρίσιμη περίοδο της ιστορίας της.
Στην περίοδο της Γερμανικής κατοχής οι κάτοικοι δεινοπάθησαν και οι ομαδικές εκτελέσεις ανάγκασαν πολλούς κατοίκους να καταφύγουν στα χωράφια του βάλτου και να εγκατασταθούν μέσα σε καλύβες. Τα Γιαννιτσά απελευθερώθηκαν από τους Γερμανούς στις 3 Νοεμβρίου του 1944.
Σήμερα τα Γιαννιτσά είναι κατ' εξοχήν αγροτική περιοχή. Ο ξακουστός «Βάλτος» των Γιαννιτσών έχει δώσει πολλά πλεονεκτήματα στην οικονομία της ευρύτερης περιοχής και συντέλεσε στην συγκράτηση της νεολαίας. Επίσης η περιοχή διακρίνεται για την ταχεία ανάπτυξή της. Σήμερα υπάρχουν 550 επιχειρήσεις από τις οποίες οι 10 είναι Βιομηχανίες και οι υπόλοιπες βιοτεχνίες και εμπορικά μαγαζιά. Ένας από τους πρώτους πεζόδρομους της χώρας, εγκαινιάστηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Η πόλη έχει νοσοκομείο, πολλά εκπαιδευτικά κτίρια, ένα μεγάλο ναυταθλητικό κέντρο και το Πνευματικό της Κέντρο δίπλα στο Δημαρχείο.
Μέσα στην πόλη μπορείτε να επισκεφθείτε το στρατιωτικό μουσείο, την Μητρόπολη που χτίστηκε με σουλτανικό φιρμάνι του 1858 με την συμβολή όλων των κατοίκων αφιλοκερδώς και είναι διατηρητέο μνημείο, το Λαογραφικό μουσείο Γιαννιτσών, το μαυσωλείο του Γαζή Εβρενός, τον πύργο του ρολογιού και το Φιλίππειο που αποτελεί το ομορφότερο και μεγαλύτερο πάρκο της πόλης, το οποίο βρίσκεται στην κορυφή του λόφου. Μέσα στο πάρκο λειτουργεί το τουριστικό περίπτερο ΦΙΛΙΠΠΕΙΟ. Στους πρόποδες του λόφου του βρίσκεται το Ανοιχτό Δημοτικό Θέατρο, το οποίο έχει χωρητικότητα 3.000 θέσεων. Στο συγκεκριμένο θέατρο πραγματοποιούνται διάφορες εκδηλώσεις, όπως συναυλίες και θεατρικές παραστάσεις. Στις αρχές του 2000 το πάρκο ανακαινίστηκε πλήρως ενώ πριν από μερικά χρόνια τοποθετήθηκε και το άγαλμα του Φιλίππου στο πάρκο.
Επίσης υπάρχουν πολλοί πολιτιστικοί σύλλογοι με αξιόλογη δραστηριότητα όπως επίσης και πολλά αθλητικά σωματεία.
Η φιλοξενία των κατοίκων και η ζεστασιά με την οποία περιβάλλουν τον επισκέπτη εντυπωσιάζουν.
Ροζαλία Γαβριηλίδου
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Οι όροι χρήσης που ισχύουν για τη δημοσίευση των σχολίων, έχουν ως εξής:
Κάτωθι των περισσοτέρων κειμένων του διαδικτυακού τόπου παρέχεται η δυνατότητα υποβολής σχολίων από τους χρήστες/ επισκέπτες. Η δυνατότητα αυτή είναι καταρχήν ελεύθερη. Ωστόσο, η συντακτική ομάδα δύναται να προβεί άμεσα και χωρίς καμία προηγούμενη ειδοποίηση ή αιτιολόγηση, στη διαγραφή οιουδήποτε σχολίου κρίνει ότι είναι εκτός του δεοντολογικού πλαισίου, των στόχων και των υπηρεσιών του διαδικτυακού τόπου, ειδικά δε εάν αυτό είναι υβριστικό, ειρωνικό, έχει στόχο να προσβάλλει τρίτο πρόσωπο ή την ιστοσελίδα.
Σε καμία περίπτωση ο διαχειριστής του διαδικτυακού τόπου δεν υιοθετεί, ενστερνίζεται, αποδέχεται ή εγγυάται την αλήθεια των προσωπικών σκέψεων, αντιλήψεων και πληροφοριών, οι οποίες εκφράζονται από τους επισκέπτες/χρήστες της ιστοσελίδας.
Με την αποστολή ενός σχολίου αυτόματα αποδέχεστε τους όρους χρήσης.
Η συντακτική ομάδα του Aridaia365